Zirkumotrizitatea

Zer da zirkumotrizitatea?

Lehen haurtzarora (2-7 urte) bideratutako jarduera da, psikomotrizitate erlazionalaren forma batzuk zirkuko elementu eta teknikekin konbinatzen dituena. Helburu nagusia haurren garapen globala erraztea da, jolasaren eta aurkikuntzaren bidez.

Proposamena Ateneu Popular 9 Barrisen (Bartzelona) eta bere inguruko ikastetxeen arteko elkarlanetik sortu da, eta gorputz-hezkuntzako irakasleei edo zirkuko hezitzaileei zuzenduta dago.

Edukiak

Maleta jarduera errazten duenak zirkuari inguruko aurre ezagutzarik behar ez izateko diseinatuta dago. Gorputz-hezkuntzako irakasleei eta irakasleei beharrezko tresnak eta baliabideak ematea ahalbidetzen du, besteak beste, zirkomotrizitate-prozesu bat segurtasunez egin ahal izan dezaten, ikasleei esperientzia eta erronka egoki berriak eskainiz.

Maletak hainbat material ditu formatu digitalean, eta nahi bezala jaitsi eta inprimatu daitezke:

• 1. koadernoa: Proposamen metodologikoa [inprimatzeko pdf/pdf interaktiboa]. Jarduera egin aurretik ezagutu beharreko zirkomotrizitateari buruzko informazio orokorra jasotzen du: printzipio pedagogikoak, jarduera egiteko beharrezkoak diren baldintza materialak, segurtasunari buruzko gogoetak, etab.
• 2. koadernoa: Ibilbidea [inprimatzeko pdf-a/pdf interaktiboa]. Ibilbidea osatzen duten saio bakoitzaren deskribapena jasotzen du (11-14 saio), haurren adinaren araberako egokitzapenekin, bai eta ebaluazio-tresnak eta beste baliabide praktiko batzuk ere.
• Zirkomotrizitate-kartak. 51 karta jokoa, hainbat teknika lantzeko: akrobazia, airekoak, orekak, luzaketak, adierazpena, malabareak eta piramideak.
• Bideotutorialak. Erreprodukzio-zerrenda bat duzue, jarduerak garatzeko informazio osagarria eskaintzen duten tutorialekin (katalanez).

Metodologia

Zirkomotrizitateak, mugimendua, garapenaren ardatz gisa ulkertzen du  eta honen bitartez  globaltasunaren haur-etapa lagundu eta erraztu nahi du. Haur bakoitzaren adierazkortasun motorrari lekua ematen saiatzen da, eta ikasleek, aldi berean, zirkua osatzen duten diziplina eta teknika desberdinekin (akrobazia, malabareak, airekoak, orekak, adierazpen-jolasak...) esperimentatzen duten bitartean eboluzionatzeko aukera ematen die.

Proposatutako metodologiaren ezaugarri nagusiak hauek dira:

• Esperimentazio libreko denbora materialekin eta espazioekin.
• Aurkikuntza lehenestea.
• Espazioaren izaera ludikoa eta proposamenak, jolasa eta plazera ikaskuntzen motore gisa.
• Transmisioa eta proposamen gidatuak txertatzea, haurrek beren gorputzarekin, materialekin eta espazioekin dituzten aukerak aberasteko.

Maletak jarduera-ibilbide bat proposatzen du, ordubete eta ordu eta erdi arteko hamaika saioz osatua, hamalau saioetara arte luzatzeko aukerarekin. Gainera, baliabideak eta ideiak eskaintzen ditu ikastetxeek proposamena beren errealitatera eta ikasleen adinera egokitzeko aukera izan dezaten.

Proiektuaren historikoa

2019ko otsailean, Ateneu Popular 9 Barris zentroak lantalde bat sortu zuen zirkuko eta psikomotrizitateko profesionalen eta inguruko ikastetxeetako irakasleen artean (horietako batzuk psikomotrizitateko profesionalak ere badira), lan egiteko moduak partekatzeko, jakintzak trukatzeko eta zirkuaren mundua haurrei hurbiltzeko aukerari buruz hausnartzeko.

Zirkomotrizitate-maleta berrikuntza pedagogikoko prozesu kolektibo horren emaitza da, eta Bartzelonako Udalaren Caixa d 'Eines del Pla de Barris programaren laguntza izan zuen.

2025eko ekainean, zirkomotrizitateko materialen euskarazko itzulpena argitaratua izan da, Eusko Jaurlaritzaren Kultura eta Hizkuntza Politika Sailaren laguntzarekin Euskal Zirku Elkarteak (EZE) bultzatuta.

Ezinbesteko materialak

• Psikomotrizitate-gela, gimnasioa edo antzeko espazioa
• Koltxonetak (txikiak eta haundiak)
• Psikomotrizitate-modulu askotarikoak
• Gurpil-modulua
• Zurezko bankuak edo pasabideak
• Suitzako pilota
• Trapezioa
• Airekoak zintzilikatzeko puntuak eta ainguratze-sistemak
• Malabare-pilotak (unitate bat pertsona bakoitzeko)
• Zapiak (unitate bat pertsona bakoitzeko)
• Plater txinatarrak, kontrol-makilarik gabe (talde erdiarentzat)
• Diaboloak kontrol-makilarik gabe (talde erdiarentzat)
• Mazoak (talde erdiarentzat, 4-7 urteko haurrentzat bakarrik)

Proiektuari buruzko informazio gehiago nahi izanez gero, bidali mezu elektroniko bat helbide honetara: recerca@ateneu9b.net / info@eze.eus